Các dạng bài toán tìm số lớn và số bé dựa trên dạng toán Tổng - Hiệu trong chương trình Toán lớp 5 hiện nay thường bao gồm các dạng sau, từ cơ bản đến nâng cao:
1. Dạng cơ bản: Bài toán cho biết Tổng và Hiệu
Đây là dạng toán trực tiếp áp dụng công thức cơ bản:
Số lớn = (Tổng + Hiệu) : 2
Số bé = (Tổng - Hiệu) : 2 (Hoặc: Số bé = Tổng - Số lớn; Số bé = Số lớn - Hiệu)
Ví dụ: Tìm hai số biết tổng của chúng là 100 và hiệu của chúng là 20.
2. Dạng ẩn Tổng hoặc ẩn Hiệu (Bài toán Tổng - Hiệu mở rộng)
Ở dạng này, đề bài chưa cho biết trực tiếp Tổng hoặc Hiệu, mà cần thực hiện thêm một hoặc vài phép tính để tìm ra Tổng hoặc Hiệu trước khi áp dụng công thức cơ bản.
2.1. Ẩn Tổng
Tổng số có thể được ẩn dưới các dạng như:
Tổng số tuổi của hai người ở một thời điểm khác (ví dụ: "Bốn năm nữa tổng số tuổi là...")
Tổng số lượng (ví dụ: "Hai lớp trồng được tổng cộng... cây")
2.2. Ẩn Hiệu
Hiệu số có thể được ẩn dưới các dạng như:
Mối quan hệ thay đổi giữa hai số (ví dụ: "Nếu thêm vào số bé 12 đơn vị thì hai số bằng nhau", nghĩa là Hiệu = 12).
Bài toán về tuổi, trong đó hiệu số tuổi không thay đổi theo thời gian.
2.3. Tổng và Hiệu không cùng thời điểm (thường gặp trong bài toán tuổi)
Cần điều chỉnh Tổng và Hiệu về cùng một thời điểm (hiện tại hoặc tương lai/quá khứ) trước khi tính toán. Lưu ý: Hiệu số tuổi của hai người luôn không đổi.
Ví dụ: Bố hơn con 31 tuổi. Bốn năm nữa tổng số tuổi của hai bố con là 51 tuổi. Hỏi hiện nay con bao nhiêu tuổi?
3. Dạng nâng cao
Các bài toán nâng cao thường kết hợp dạng Tổng - Hiệu với các dạng toán khác, nổi bật là:
3.1. Kết hợp Tổng - Hiệu và cấu tạo số
Hiệu giữa hai số được mô tả thông qua việc thêm, bớt, hoặc thay đổi các chữ số của số tự nhiên.
Ví dụ: Tìm hai số có tổng bằng 412, biết rằng nếu thêm một chữ số 3 vào bên trái số bé thì ta được số lớn (trường hợp số bé là số có hai chữ số và số lớn là số có ba chữ số).
3.2. Bài toán có lời văn phức tạp
Đề bài sử dụng ngôn ngữ phức tạp hơn hoặc liên quan đến nhiều đại lượng, yêu cầu học sinh phải phân tích đề bài để xác định được Tổng và Hiệu một cách chính xác.
Ví dụ: Các bài toán liên quan đến số lẻ, số chẵn liên tiếp, trong đó hiệu là 2, 4, 6... (ví dụ: "Tìm hai số lẻ có tổng bằng 176, biết rằng ở giữa chúng còn có 4 số lẻ").
Subscribe by Email
Follow Updates Articles from This Blog via Email
No Comments